Капля крови. 

«Агрессивно, рефлекторно  

за религию борюсь!» 

О тебе шептать зловонно… 

Смерти я не побоюсь! 

Пусть сверкнет оскал шакала 

Возле светлого окна. 

Жаль, что зрячих очень мало… 

Между мной и ним война! 

Пусть подавиться щенками! 

Комом в горле встанем мы! 

Не насытиться он нами –  

Болевою точкой тьмы! 

Пусть прольется капля крови,  

И пусть буду ею я! 

Не сковать им нашей воли! 

Мы – глубокая семья! 

(Посвящаю Шамилю Джигкаеву) 

Кæмдæр бакасттæн Сотиты Риммæйы фыст. Ис дам иу къам, кæцыйы иумæ ист ысты нæ интеллигенции уцы змæст, сæрхъæнты, рæстæджы. Уцы къам рапарахат кæнын хъæуы. Кæд гæнæн ис, уæд æй саразын хъæуы ыстырæй. Ахæм хæзна хъуамæ ма фесæфа. Табол, æркæс ма ацы фарстамæ лæмбынæг! Кæд æххуыс бахъæуа – æз дæ фарсмæ.

Культурæйы кусæг, уæлдай дæр, поэт, йæхи хъуыдытæ куы дзура, хицауадæй куы нæ æппæла, уæд ысвæййы æнæуынон чиновниктæн. Афтæ уыди Къостайы, æмæ иннæты уавæр дæр. Уый, уæлæнгай цæстæнгасæй, ис банымайæн рæстдзинадыл. Фæлæ ма дзы ис мах кæй нæ æмбарæм ахæм æууæлтæ дæр. Раст цыма, иуæй -иу поэттæ сæхæдæг æрсайынц фыдбылыз , афтæ дæр фæкæсы… 

Мæнæ ацы цитататæтæ Шамилы æмдзæвгæтæй дисы æфтауынц:  

-« Кæд мын цæрæн дæ риуыл нæй…» 

-«… Мæ фæдыл гамхудты хъуызынц…» 

-«… Уæдæ кæдæм сафон мæ сæр…» 

-«… Цард йæ мæты аргъ нæу…» 

-«… Ныр тыхсаст дæн, — мæ фæд…»  

-… «Мæн фурды баппарæд, уæддæр сын …» 

-«… Рацыд мыл гадзрахатæй æмгар…» 

-«… Хæрам мыл сагъуыд, æмæ уымæй…» 

-«… Уынын мæ удхæссæг уæййагæй,  

Тæппуд — æлгъаг æмæ гæбæр!...» 

-«… Уарзт мын цардау сæнад…» 

-«… Систа мæм зыстæй мæцъис  

Ардыдæй мæ марæг…». 

-«… Ныр йæ поэтæн Ирыстон  

Самайдзæни цырт.» 

Абон митинджы, адæмæн удис тынг æхсызгон , «Весенный» уынджы ном кæй райивдзысты, æмæ йæ схондзысты «Джыкайты Шамилы уынг». Йæхæдæг дæр ацы уынджы царди… 

Добротное исследование. Чтение полезно. В отношении депортации последнее слово еще не сказано. Архивы КГБ еще не открыты. О причинах депортации можно сказать однозначно – 1944 год указывает, что объективных оснований уже не было. Остается одна версия - освобождение территории для создания Великой Грузии. Сталин в этом был заинтересован всегда – Грузия была его козырной картой, его форпостом. Хотя грузины никогда не принимали всерьез сталинский стиль мышления. Сталин был зомби коммунизма. Среди грузин таких почти не было.

Дзасохты Музафер. Цæмæндæр мæм афтæ касти, æмæ мæнæ ацы коммунисты астæу ды бахаудтæ æнæнхъæлæджы. «Æцæг ирон лæгтыл» намайыс иуæй- иуты. Иннæтæ-та ысты мæнг ирон лæгтæ. Ма фæрæди ахæм дихтæ кæнынæй адæмы. Уый равзаргæ у, чи у æцæг æмæ мæнг. Уыдис нæм ахæм идеологии: - æцæг адæймаг дам хауы рабоче-крестянский кълассмæ. Афон нæма у уцы сæрхъæн зондахастыл хъоды бакæнын? Советон диктатурæ нын сызмæста нæ ирон-дыгурон зондахаст. Ацы уавæр цæмæй хуыздæр кæна, уый тыххæй фысджытæн сæ бон бирæ у. Æцæг ирæттæй зонын иу цалдæры – Уарзиаты Вилен, Малиты Васо, Гусалты Барис, Хъодзаты Æхсар, Бестауты Георги, Гаглойты Рутен, Дзесты Куыдзæг, Цæрукъаты Александр æ а.д. Иу ныхасæй бирæ сты. Бынтон æгуыдзæг нæу нæ адæм.

Allanus :-«Ирон аевзагыл уый куыд уыдзаен - between the hammer and the anvil?» 

Уымæн ис мин хуызы зæгъын: -1.Цъысыма бахауд; 2. Æнæсæрфæт ран; 3. Къæпхæны уавæр; 4. Мыст дам къахта, æмæ гæдыйы сæр скъахта; 5. Ныфссаст ран; 6. Æнæджелбет митæ æ а.д. Переводить надо не подстрочно, а по смыслу, с учетом понимания языка и менталитета. Надеюсь, что с этой перводческой болезню наша интеллигенция справиться. 

вкуснее ОСЕТИНСКИХ пирогов нет ничего!!!))просто некоторые забывают об их символике...это же не просто харинаг...многих женщин когда спрашивала для чего дырку по середине делают,отвечали чтобы пирог не вздулся...мана диссаг,элементарных вещей как эта, ОСЕТИНКЕ, которая приготавливает  

пищу которой обращаются к Богу нельзя просто!!!!  

http://www.assdin.ru/articles/19-tri-piroga.html  

кому интересно можете почитать как,что и почему... 

в тебе есть сила и грация ОСЕТИНСКАЯ ФЕДЕРАЦИЯ)))))))

Табол! Иу хатт ма дын бузныг дæ лæггады тыххæй. Размæ фæстæмæ нæ рагон культурæйы ывæрæнтæм. Валены кæсын дæтты ныфс, разынгард кæны рæствæндаг агурынмæ.  

Нæ культурæйы бындуры ис æнæмæлгæ ывæрæн – не взаг, нæ этимологи.  

Валены рæстæджы дæр Абайты Никъала тох кодта иунæгæй нæ Ирыстоны, нæ адæмы сæраппондыл. Рухсфæндагагургæйæ схызти наукæты тæккæ цуппмæ. Евклиды теории систа бæрзонддæр. Евклиды логикæ нæ уыдис фаг. Уыдис ма дзы иу фарста, кæцыйæн Евклид не ссардта дзуапп. Уцы фарста райхæлдта Никъала, йæхæдæг та уыди мæгуыргур. Уый йын фаг нæ уыдис. Сардыдтой ма йыл кæйдæрты. Нал сын кæнын сæ чъиззи нæмдты кой. Ардауджыты кой дæр ма цы пайда у – зонæм сæ. Нæ културæйы цыфыддæр знаг уыдис «советон» цы рæстæг хонынц уый. Уый размæ та мæсгуыйы чиновниктæ, наместниктæ. Æмæ арæх куыд вæййы афтæ, нæ ирон къуыдипп чиновниктæ мæсгуыйæгты разæй фесты - «бахордтой» Къостайы. «Аныхъуырдтой» Валены дæр цæрдудыгасæй.  

Иу рæстæджы не æвзаджы дæснытæ загътой – ирон дзырды разæй хъуамæ мауа мыр «ы». 

Уцы сæрхъæн хъуыды сфидар. Чи-чи, фæлæ- ма Вален дæр фæхъæстæ уцы маргæй.  

Æркæсæм-ма этимологыйы цæстæнгасæй дзырдмæ «æвæрд», æмæ уыимæ баст дзырдтæм -«æвæрцон», «æвæрццæг», æмæ сæ абарæм дзырдтимæ «æвæсмон» æмæ «æвæстауæрцимæ». Фæстаг дыууæ дзырды не сты дызæрдыггаг арæзт. «Фæсмон» - «æвæсмон»; «фæстауæрц» - «æвæстауæрц». Кæнæ-та «фадат» - «æвадат». 

Куыд арæзт у дзырд «æвæрд»? «Фæрд» -ма баззади дзырды «фæрдыг, фæрдуг» -ы. Йæ сусæг мидис «фæрд» -æн у фæстауæрцтæ кæнын хойрæгтæ дзауматтæ æ.а.д. Уцы мидисмæ разæй куы бафтауæм «æ», уæд йæ мидис хъуамæ уа ныхмæвæрд - « æнæфæстауæрц, æнæ æвæрд».  

Цы хатдзæгмæ æрцыдыстæм? Раст у «ывæрд»; «ывæрцон»; «ывæрццæг». Расту у: - ывæлхас уазæг; ывæрæн; ывæринаг; ывæрын; ывæрынад; æвæстауæрц; æвæстиат; ывæццæгæн; ывварс; ыввахс; ывгъæд; ыввонгхор; æвидар; æвидауц; æ.а.д. 

Рæдыд ныхæстæй гуырынц рæдыд хъуыдытæ.  

Текст подкорректировать бы надо. Много ошибок в написании.  

Например, вместо "когда' написано "кора'. 

А вообще - побольше бы таких вот достоверных,оточевидца, воспоминаний о прошлом Осетии. 

Кулер - заимствование из русского,как и суды бон. 

Семаргл, русские воевали с ясами - и Святославв ходил на ясов, и все русские князья ходили на ясов. И в период Орды русские и монголы совместно уничтожили государство ясов. 

О каком мирном сосуществовании ты говоришь - разве русские не воинственный народ, разве они не желали всегда новых земель и новых рабынь - желали. А русколань и тому подобные выдержки из Велесовой книги - придумки князей Шереметевых, кажется, их историко-литературные упражнения на тему "как придумать славянам неваряжскую историю государственности". 

Если честно, я не верю в единоверие между разными народами. 

Мировая история говорит о том, что единоверие - это зачастую повод для обмана одних народов другими народами, не более того. 

У каждого свой путь к Богу, и тут единоверие даже и не нужно. 

_______ 

Вот как надо называть Св.Георгия - Уац Георги. А Св.Илью - Уац Елиа. Пототму что "сыгъдаег" как -то не совсем отражает суть уацдзинады.  

Багратиони почему-то сам отождествляет Уациллу и Св.Илью. 

А есть ли в осетинском пантеоне боги,которые на 100% не отождествляются с христианством? 

А как кто оценивает содержание статьи? 

Особенно об Уастырджи и Святом Георгие. 

Вахушти Баргратиони пишет,что овсы и двалы, уйдя от христианства в язычество поклонялись Уацилле ,а его символом была козлиная шкура, натянутая на деревянный каркас. 

А Уасгерги, Уасджырджы и Уастырджи - мне кажется, что все таки это Святой Георгий в осетинском произношении, но заимствованный не у русских, а еще раньше ,у грузинов в IV веке. 

Самое интересное, что в IV веке погиб Святой Геогий, и в этом же веке грузины, осетины и двалы приняли христианство. 

Кстати, а почему Св.Георгия изображают с копьем и на лошади - если его казнили через колесование, то,по идее, он должен быть изображен с колесом, которое будет напоминать о трудной судьбе раннего христианства..

К.С.Челехсаев во втором издании своей книги приводит некоторые цитаты из иронских газет начала века - и там современного "ахуыр каенын", к примеру,нет. 

Там это звучит как "ахур каенын". 

Современное произношение иронских выражений с дифтонгом 'уы' стало таким уже в XX веке, а в дореволюционных газетах,по крайней мере, этого дифтонга "уы" не было. 

Вот и получается староиронский язык без дифтонга "уы". 

А если еще учесть и наличие в староиронских диалектах и наречиях устаревших и неиспользуемых ныне слов и выражений, то староиронский вообще будет звучать иначе, чем современноиронский. 

Маенае афтае уый аемае рацаеуы - заеронд ирон аевзаг. 

Ирон аевзагыл уый куыд уыдзаен - between the hammer and the anvil? 

Дзаебуджы аемае хъаесдараеджы астаеу? 

А коваль - цаегъдаегой. 

Мах наехаедаег стаем наехион амонды цаегъдаегойтае. 

__________________ 

Таегъддаер хи аехс.

Вилен уыди нæ культурæйы генитæй иу. Æмæ йын йæ улæфæнтæ ыхгæттой чиззи уды хицæуттæ, нымудзджытæ, дзырдхæсджытæ. Уымæн æмæ йæ куыстытæй иста берзонд ирон истории, ирон зондахаст, ирон культурæ. Ахæм фæтк уыди дызæрдыггаг КГБ кусджытæн. Уыдон куыстой коммунистон зондахастыл, хъахъæттой йæ. Алы куырыхон адæймаг дæр уыдис уыдонæн «объект наблюдения и преследования, если такой человек давал поводов к сомнению в правильности марксисзма, сталинизма". КГБ-та нымадтта йæхицæн хæсыл, тырысайыл, алыхуызон адæмтæ дам хъуамæ фесæфой æмæ сывзæра иу адæм, иу æвзагыл дзурæг. Æмæ дзы цæмæн хъыди ирондзинадыл размæ хæцын. Уцы сæрхъæн зондахастыл чи разы кодтта, ирон адæмы чи ауæй кодтта , уыдонæй чидæртæ тæрсынц Интернетæй ( в связи с исчезновением цензуры от КПСС), æмæ цыф калынц. Чиззи уды хицауæй, уæдæ цы хъамæ райгыра. Дзигло-Къогъо, æрбацу ма мах сайтмæ, æмæ уым аныхас кæнæм. Не рбацæудзынæ, уымæн æмæ дæ уæд равдисын хъæуы дæ цæсгом. Ананимты нæхимæ нæ уадзæм.  

Уцы сæрхъæн зондахасты фæстыуæгтæй мæнæ иу æвдисæн. Горæты-иу, ног хæдзары квартирæтæ куы уæрстой, уæд-иу алы подъезды дæр, æмæ алы секцийы дæр бауыгътой хæццæйæ. Сæ коммунистон зондахаст уыдис ахæм. Абон дæр ма ыссарут иу секции дæр, кæцыран цæрынц армæстдæр кæнæ ирæттæ, кæнæ урыссæгтæ. Сæрхъæнты власть нæма фæци, хъыгагæн.

Кæд дын Вилены иртасæн куысты фæдыл æндæр зæгъинæгтæ нæй, уæд фæлтау ныхъхъус у æмæ æнцад бад.

Уарзиаты Вилены тыххæй мын иу адæйиаг радзырдта ахæм хабар. Хъыззы-хъызыйæ кодтой йе æмкусджтæй чидæртæ. Сæ тæригъæдтæ сæхи. Ахæм бирæ æмбараг æмæ бирæ зонагæн йæ адæмы сурæты æмæ историйы тыххæй, зын куыннæ уыдаит, йæ куыстытæ йын размæ куы нæ уагътаиккой, уый. Ахæм тыхст рæстæджы йын иу хицаугонд Унивеститеты, кард йæ зæрдæйы ныццавтв, æмæ йæ зæрдæ атыдта. Ома æцæг кард нæ, фæлæ ныфсмарæн кард. Уцы хуы абон дæр æгас у. Баст уыдис КГБ-имæ, хицауадимæ. Чи уыди уый? КГБ-йы хæс куы сыххæст кодта, уæд уый дæр чингуытæ фыссын райдыдта. æз дæр дам патриот дæн. Йæ мæгуыр æмæ æлгъаг зæрдæйæн агуры ыфсæндтæ. Цымæ кæй асайынмæ хъавы?

Куыд дзаебаехдаер уыдзаен "геополитикон" аеви "геополитикаеон"? Аез хъуыды каенын "геополитикон" у "геополитиктаей", фаелае "геополитикаеон" у "геополитикаейае". 

А почему "Азаемаеты писмо", а не "Азаемаеты фыстаег"? 

"Ян-Цай" и "Аланья" лучше в кавычки - все чуждые осетинской речи термины нужно в кавычки. 

интересный текст, но к чему ведет линию своих мыслей автор, я никак не могу уразуметь.