Вышел в свет первый самоучитель осетинского на венгерском языке с осетино-венгерским и венгерско-осетинским словарями. Хорошо известно, что ближайшие родственники венгерских ясов – осетины – живут на Кавказе. 

Делегация венгерских ясов, дважды посетила Осетию. Составитель самоучителя – преподаватель лингвист – Какук Матъаш.

Цалдæр азы размæ газет «Рæстдзинад» ныммыхуыр кодта МОРГУАТЫ Ларисæйы уац «Куыд дзурæм — «ды» æви «сымах»? Фæстæдæр ма фæзынд ноджы иу цалдæр уацы ацы фарстайыл. Уыдоны фæдыл дзуаппы хуызы æрдзырдта профессор ГÆБÆРАТЫ Никъала. Йæ уац мыхуыргонд æрцыд уæд, фæлæ фарста ахсджиаг кæй у, уымæ гæсгæ та йæ ногæй дæттæм.

Кобская котловина, Тырсыгомское и Кудское ущелье являются родиной для представителей 65 осетинских фамилий.  

Казбегский район, к которому относятся эти исконно осетинские земли, находится в административных пределах Грузии. До 6.07.2006 г. осетины имели возможность попасть в отчие дома, предъявляя на границе паспорта с индивидуальными вкладышами. Уже пятый год выходцы из 33-х осетинских сел, лишены права ступить на родную землю, поклониться могилам предков, помолиться в святых местах и жить в собственных домах.

Иван Ялгузидзе известен как один из зачинателей осетинской письменности, выработавший осетинский алфавит на грузинской основе (Хуцури), переводчик богослужебных книг на осетинский язык, автор поэмы «Алгузиани» и др. произведений (на грузинском языке), чиновник русского правительства, неоднократно выполнявший в период крестьянских восстаний в Юго-Осетии поручения краевой власти в Грузии по умиротворению восставших крестьян. До сих пор нет его биографии. Имеются скудные, неточные сведения, что он происходил из местности Джава, родился приблизительно в 1770 г. Он умер в 1830 г. в гор. Тбилиси от холерной эпидемии

13 августа (по старому стилю) 1879 года в г. Нахичевань Эриванской губернии в семье тридцатипятилетнего коллежского советника (попечителя Министерства земледелия по казенным землям) Афанасия (Афако) Абиевича Гассиева родился сын Виктор. Отец Виктора был одним из первых поселенцев аула при Владикавказской крепости, позже преобразованного в г. Владикавказ. Афанасий Абиевич принадлежал к числу передовой интеллигенции своего времени. Широк и разнообразен был круг его научных интересов: он внес серьезный вклад в разработку вопросов истории философии, истории религии; написал руководство по нумизматике, перевел с русского на осетинский учебник физики; выступал в печати по вопросам экономического положения горцев Кавказа... Культурный человек, он владел многими языками, в том числе — древними...

Трудно переоценить значение столь важного для истории алан и Алании события, как выход книги А. Алеманя «Аланы в древних и средневековых письменных источниках». Это яркое, красочное полотно позволяет нам на протяжении полутора тысячелетий следить за жизнью алан — воинов, славившихся на Западе и Востоке смелостью, военными победами и доблестью. Эта книга полезна и специалистам — историкам, археологам, этнографам, политологам, и любителям истории. Мне кажется, что после знакомства с антологией древних сведений об аланах возникнет желание еще больше узнать об истории алан—асов—осетин. 

Скачать книгу в формате djvu

Дæ райгуырæн бæстæйы, дæ адæмы ивгъуыд заманты истори куы нæ зонай, уæд зын цæрæн у. Ныртæккæ мах цы дунейы цæрæм, уый арæзт цыди тынг раджы, стæй бирæ фæлтæрты фæллой æмæ зондæй. Уыцы æнæкæрон бирæ хъæздыгдзинæдтæй та пайда кæны алы адæймаг дæр, дунемæ, рухсмæ куы рахизы, уæдæй йæ амæлæтмæ. Уымæ гæсгæ, незаманты цæрæг адæм историйы хуыдтой «рæстæджы æвдисæн, царды развæндаг амонæг».

1 сентября 2004 года в школе №1 города Беслан были взяты в заложники более тысячи человек, в основном детей. Три дня весь мир следил за событиями, закончившимися кровавой драмой... Такое нельзя забывать... Такое не должно повториться нигде и никогда!

Æнусты дæргъы Ирыстоныл бирæ фыдбылызтæ æрцыди кæм æрдзон, кæм та æхсæнадон-социалон тыхты ахæсты, æмæ дыууæ хуызы сæфты цаутæн дæр уыд æфсæнттæ, аххостæ. Æнæ æфсон æмæ аххосæй нæдæр æрдзон фыдбылызæн вæййы æрцæуыны мадзал, нæдæр æхсæнадон-социалон. Æрдзон фыдбылызты æфсæнттæ, аххостæм адæймаг ницы бар дары, æмæ йæ сæ сæфты цаутæй азымы дæр нæ бадардзынæ. Æхсæнадон-социалон фыдбылызтæн æндæр у сæ ахаст. Райдайæнæй кæронмæ æрцæуынц æхсæнады аххосæй, хицæн социалон къордты амынд æмæ архайдæй, иугай хивæнд хицæутты фæндонæй.

Æппæт дунейы истори абоны онг цы нæма федта æмæ фехъуыста, ахæм æвирхъау фыдбылызы хай баци Беслæныхъæу. Уыцы стыр бæллæх ныл нæ фыддæр фынты æрцыд, æви нæ хъалæй, уый абон дæр бирæтæ нæма раиртæстой. Чи йæ базыдта, уый та йæхи дæр æмæ йе ’мбæлтты дæр бафæрсы, цæмæн æрцыд, уымæй. Кæй æххуысæй æмæ кæй аххосæй? Кæмæй бацагуырдæуа дзуапп? Чи йæ ссара? Бæллæх не ’рцæудзæн, уый нæ хъахъхъæнджытæ нæ зыдтой, зæгъгæ, уый абон зын зæгъæн у. Куы нæ йæ зыдтаиккой, уæд рагацау сæ цæрæнуæтты дæр, сæ куыстуæтты дæр хъалагъурты нæ сæвæрдтаиккой. Хæцæнгæрзтæй ифтонг салдæттæ сын сæ сæрты цъиу атæхын дæр куы нал уагътой. Афтæмæй мингæйттæ та æвæгæсæгæй бабын сты. Иу дзы нæ загъта, нæхи куыд хъахъхъæнæм, афтæ адæмы дæр бахъхъахъæнæм, зæгъгæ. 

Ирон адæмæй хъуыды кæнынхъом чи у, уыдонæй дызæрдыггаг никæмæн у, ирон æвзагæн сæфынæй тас кæй у, уый. Стæй дард фидæны нæ, фæлæ ныры фæлтæры цæстуынгæйæ. Дзæуджыхъæуы скъолаты райдайæн кълæсты ахуыргæнджытæн цы социологион æрфарст уыд, уый бæрæггæнæнтæм гæсгæ, ныридæгæн фыццæгæм кълæсты ахуыргæнинæгтæн сæ 80–90 проценты иронау дзурын нæ зонынц, ирон уæвгæйæ. Уавæр бирæ хуыздæр нæу Беслæны дæр. Иннæ районты центрты иронау æмæ уырыссагау дзурæг сывæллæтты нымæц нырма æмхуызон у, фæлæ хæстæгдæр дæсгай азты тыхджындæр фæуыдзæн уырыссаг æвзаг, æмæ ма ирæттæ иронау дзурдзысты æрмæст бинонты ’хсæн.

Хæххон фæндæгтæ сты ивгъуыд дугты æвдисæнтæ. Кæддæр сыл нæ фыдæлтæ цыдысты сæрибардзинады сæраппонд. Æхсаргæрдты зæлланг æмæ фæдисон бæхты тъæбæртт хъуысти арф кæмтты. Хæххон фæндæгтæ адæмæн хастой цин æмæ маст дæр, уыдысты сæ ирвæзынгæнæг. Æмæ ныртæккæ дæр кæцыфæндырдæм куы ахъуыды кæнæм, уæддæр Уæлладжыры комы фæндагæн ис стыр ахадындзинад. Кæд Ручъы æфцæджы бынты тъунел ивгъуыд æнусы æвдайæм азты арæзт æрцыд æмæ фæндаг раздæр хызт Мамысоны æфцæджы сæрты, уæддæр зындгонд уыд канд нæ бæстæйы нæ, фæлæ ма фæсарæнты дæр.

Мы, представители Оргкомитета Северо-Осетинской республиканской религиозной организации «Уацдин» хотели бы выразить надежду на то, что любые попытки узурпации святынь осетинской традиционной веры и дискредитации ее духовных начал и религиозных практик, которые могут привести к появлению напряженности в межнациональных и межконфессиональных отношениях, будут исключены из планов представителей других конфессий.

"Иу — Хуыцау! Хуыцауы динæй арвмæ хауы дур". Ирон адæмæй ацы цалдæр хуымæтæг дзырды чи нæ зоны, ахæм нæ разындзæн. Бæгуы сæ зонæм, фæлæ нæм, цымæ, сæ хъуыды хъары? Бирæ, дам, ницæмæй бæззы, кæд бирæ мæгуыры хос нæу, уæддæр. Æрхæсдзыстæм, ныхас кæуыл цæудзæн, уыцы нымæцтæй цалдæр. Цæгат Ирыстоны ис 86 дингæнæг организацийы. Абабау, дингæнджыты сектæ дзы макæй схон, сæхи организацитæ хонынц. Се 'гъдауы бындуры чырыстон дин кæмæн ис, уыдон сты 58 организацийы. Æмæ нæм цы нæ ис! Иеговисттæ, баптисттæ, пятидесятниктæ, æвдæм боны адвентисттæ, евангелисттæ, латинаг æгъдауы католиктæ, молокантæ, лютерайнæгтæ, протестанттæ... Ис нæм пысылмон диныл хæст 16 организацийы. Ис нæм ортодоксалон иудаизмы 2 организацийы. Ис нæм Кришнæйы зонды æхсæнады иу организаци. Уыдон сты, официалон æгъдауæй регистрацигонд чи æрцыд æмæ, кусыны бар кæмæн ис, ахæмтæ...

Более чем две тысячи лет тому назад на Крымском полуострове господствовали скифы — могучее и воинственное племя. Воспитанные в суровых условиях скифы отличались телесной выносливостью и душевной доблестью. Скифские воины, сильные и мужественные, готовы были в любую минуту сесть на коней и отправиться в поход на врага, угрожающего их отечеству...

Иу ирон лæг дæр ныртæккæ гуырысхо нæ кæны, ирон адæм зын уавæрмæ кæй æрцыдысты, ууыл. Бабирæ сты, тагъддæр алыг кæнын кæй хъæуы, ахæм фарстатæ. Ирыстоны арæнтæм лæбурынц. Фæсхохы нæ зæххытæ гуырдзы сæхи хонынц, сæ быцъынæг тонынц, цæмæй сæ байсой, ууыл. Ам, Цæгат Ирыстоны та нæ ныхмæ хъулгъа ныллæуыдысты. Терчы рахизфарс сæхи хонын байдыдтой, нæ фæсивæд сын фаг ныхкъуырд радтой, фæлæ уæддæр нæма æрсабыр сты, нæ арæнтæм нын лæбурынц, иугай нæ марынц, нæ мулк нын тыхист кæнынц. Бæлвырд нæу мæ паддзахадон арæзтады фидæн: искæимæ æмбар цæдисонтæ уыдзыстæм, æви искæй дæлбар цæрдзыстæм, æви хибар иугонд паддзахад сараздзыстæм, æви ныр куыд дыууæ дихы стæм, афтæмæй баззайдзыстæм. 

Snorre Sturlason говорит в Сага Инглинга, что «страна на восток от Taнаиса (Дона) в Азии называлась Asaland или Asaheim, а главный город в этой земле назывался Асгард», и что вождём этой страны был сам Один. Хотя, вероятно, Снорре имя Аss связывает с именем Азии, не замечая, что само это название несомненно, приведет к Oссам-Ассам которые жили именно к востоку от реки Taнаис или Дон; а Asaland и есть земля Oссов. Удивительно но Снорре утверждает, что Один имел очень богатые владения к югу от «этого горного хребта», то есть Кавказа (именно там, где часть Oссов живут и сегодня), и что «в те времена римляне пошли покорять всё вокруг в мире, покорив себе всех людей, и тогда многие вожди бежали из своих областей». Поэтому-то видим Один ушел «со всеми богами (= Diar) и многими другими людьми», на запад, сперва Gardarike (Гардприка Россия), затем на юг к Saksland (Германия) и затем повернули на север.

Райсом æххæст кæны 65 азы Фыдыбæстон стыр хæсты фæуæлахизы боныл.Ирыстонæн бирæтæ йæ хъæбултæй раттой сæ удтæ уыцы уæлахизы сæраппонд. Хæсты быдырæй чи нал сыздæхт, уыдонæй иу уыдис поэт Кочысаты Мухарбег. Æрæджы сæххæст 90 азы йæ райгуырды боныл.Йæ рухс ном æссарынæн æмæ йæ цард цы уæлахизæн ратта, уыцы боны номыл абон мах мыхуыр кæнæм Кудзаты Асланы æрбарвыст æрмæг.

Представляю вашему вниманию отрывки из интервью муфтия Республики Северная Осетия-Алания Али-хаджи Евтеева информационному агентству Регнум. Были сомнения, стоит ли здесь публиковать данный материал, но все таки нашел это целесообразным. Прежде всего в данном интервью меня заинтересовала откровенность, с которой, на мой взгляд, Евтеев излагает свои мысли. Как следствие этой откровенности меня заинтересовали такие моменты, как четкое понимание того, что все экстремистские организации работают с разрешения официальной власти и на ее интересы, а также презрение ко всему осетинскому: культуре. обычаям и людям. их придерживающимся. Может я ошибаюсь – разубедите меня.

С 15 апреля 2010 года при кафедре ЮНЕСКО Северо-Осетинского государственного педагогического института начинают функционировать Курсы по интенсивному изучению осетинского языка. Занятия проводятся высококвалифицированными преподавателями по современным лингводидактическим технологиям, аналогичным методикам обучения иностранным языкам.