Iriston.com
www.iriston.com
Цæйут æфсымæртау раттæм нæ къухтæ, абон кæрæдзимæ, Иры лæппутæ!
Iriston.com - история и культура Осетии
Кто не помнит прошлого, у того нет будущего.
Написать Админу Писать админу
 
Разделы

Хроника военных действий в Южной Осетии и аналитические материалы

Публикации по истории Осетии и осетин

Перечень осетинских фамилий, некоторые сведения о них

Перечень населенных пунктов Осетии, краткая информация о них и фамилиях, в них проживавших

Сборник материалов по традициям и обычаям осетин

Наиболее полное на сегодняшний день собрание рецептов осетинской кухни

В данном разделе размещаются книги на разные темы

Коста Хетагуров "Осетинскя лира", по книге, изданной во Владикавказе (Орджоникидзе) в 1974 году.


Перечень дружественных сайтов и сайтов, схожих по тематике.



Rambler's Top100 Рейтинг@Mail.ru Индекс цитирования
Статьи Словари
Здравствуйте, Гость
Регистрация | Вход
Опубл. 26.11.2011 | прочитано 2849 раз |  Комментарии (0)     Автор: Tabol Вернуться на начальную страницу Tabol
ГЫЦЦЫЛ ЛÆППУЙЫ АРГЪАУ

Цардис æмæ уыдис иу куырм базаргæнæг. Йæхæдæг базар кæнын раджы ныууагъта, фæлæ йын йæ лæппу бацахста йæ бынат æмæ-иу стыр калак-хъæумæ цæттæ кодта йæхи. Фыд йæ фыртмæ æхца радта æмæ йын афтæ зæгъы: 

— Гъе мæ хур, уым иузæрдион лæггадгæнæг хъæуы, фæлæ ацу æмæ дæхицæн ахæм æххуырст ссар. Куы йæ баххуырсай, уæд æй кæрдзын хæрынмæ бакæн. Кæд кæрдзын хæрыныл фæбилцъ уа, уæд уый зон, уымæй дын пайда нæй æмæ йын-иу зæгъ: «Мæ фыд баххуырста, ныхас мæм дзы æрцыдис æмæ мæ нал хъæуыс». Æмæ-иу æй ныууадз. 

Лæппу æхца айста, ацыди, фæрацу-бацу кодта æмæ иу лæппуйыл æрæвæрдта йæ цæст. 

— Æххуырст нæ ныллæудзынæ, лæппу? 

— Цæмæннæ! — фæрæвдз уый дæр. 

— Цом уæдæ, кæрдзын ахæрæм æмæ нæ фæндаг цыбыр кæнæм. — Бакодта йæ хæрæндонмæ æмæ фынджы уæлхъус æрбадтысты. 

Лæппу хæрынмæ бавнæлдта, æмæ базаргæнæджы фырт йæ сæр банкъуыста, ома ай нын не сбæздзæнис, йæхæдæг, дуармæ куы рахызтысты, уæд кæимæдæр цыдæртæ адзырдта æмæ æххуырстмæ баздæхти: 

— Ныхас мæм æрцыди, мæ фыд баххуырста кæйдæр æмæ мæ нал хъæуыс. — Йæхæдæг йæ бæх æрцæфтæ кодта æмæ æрбаздæхти фæстæмæ. 

Хъуыддаг йæ фыдæн радзырдта, æмæ та йæм дыккаг хатт уый дæр фылдæр æхца радта. 

— Бакæн та-иу æй хæрæндонмæ, кæд хæрыныл фæбилцъ уа, уæд зон, уый дын не сбæздзæнис æмæ та-иу æй уадз. 

Лæппу та араст лæггадгæнæг æххуырсæг иу калак-хъæумæ. Разил-базил кæны æмæ кæсы, адæм иу гыццыл лæппуйы къахыл бæндæн бакодтой æмæ йæ уынгты ралас-балас кæнынц, чи йыл дур æхсы, чи йæ уисæй цæвы , чи йæ михæй рæхойы. 

Лæппу бадис кодта, ай цы хабар у, зæгъгæ. 

— Ай, ахæм нæй, дыууæ суарийы, абази кæнæ иу сом кæмæй нæ дары. Ныр амард, æмæ ма нын не ’ хца чи хъумæ бафида, зæххы быныл ын гæдыйы лæппын дæр нæй, — дзуапп радтой лæппуйæн. 

— Æрлæуут-ма, уый тæригъæды хъуыддаг куы у!. 

— Гъе-е-е!.. Дзурын дæм цæуы æмæ ныхæстæ кæныс. Уымæн уый дæр æгæр у! — схор-хор та йыл кодтой алырдыгæй. 

Уæд базаргæнæджы лæппу бауромын кодта гыццыл лæппуйы марды æмæ йæ бахъил кодта къулыл. 

— Ныр æм цæут, кæмæй цас дары, уый дзурæд, йæ къух-иу ын райсæд, æмæ йын æз дæтдзынæн йе ’хца. 

Адæм бацин кодтой, цыдысты лæппуйы размæ, чи дыууæ суарийы дзырдта, чи — абази, чи — иу сом, марды къухыл-иу ныххæцыдысты, æмæ-иу сын базаргæнæджы фырт радта се ’хца. 

Йæ хæстæ йын фыст куы фæцис, уæд æй ныннайын кодта, дарæс ын балхæдта, скъахын ын кодта ингæн æмæ йæ баныгæнын кодта. Цы капеччытæ ма йæм аззадис, уыдонæй иу кусæрттаг алхæдта æмæ ингæнкъахджытæн бахæрын кодта къæбæр, рухсаг ын загъта æмæ аздæхт йæ фыдмæ афтидæй. 

— Куыд у, лæггадгæнæг та не ссардтай? — фæрсы йæ куырм базаргæнæг. 

— Лæггадгæнæг дæр не ссардтон æмæ ме ’хца дæр бахардз кодтон, — дзуры лæппу. 

— Цæуыл? 

Уый дæр ын рахабар кодта, афтæ æмæ афтæ, гыццыл лæппуйы марды куыд федта, йæ хæстæ йын куыд бафыста æмæ йæ куыд баныгæнын кодта. 

— Гъе лæппу, цы хорздзинад сарæзтай, цы, фервæзын æй кодтай йæ зындзинадæй? — бакодта куырм базаргæнæг æмæ йæм æртыккаг хатт радта фылдæр æхца, афтæмæй та йæ арвыста йæхицæн лæггадгæнæг æххуырсынмæ. 

Базаргæнæджы лæппу та разил-базил кæны æххуырстагурæг. Æнæнхъæлæджы æрбамбæлд иу гыццыл лæппуйыл. 

— Гъе, лæппу, лæггадгæнæг нæ ныллæудзынæ? 

— Цæмæннæ? — бакодта лæппу. 

— Рацу, уæдæ уал кæрдзын ахæрæм, — кодта йæ хæрæндонмæ, фæлæ лæппу бадиссæгтæ кадта: 

— Стæй бæхы цур ам чи хъуамæ лæууа? Ацу, ды уал бахæр, стæй та æз бауайдзынæн. 

Куырм базаргæнæджы фырт бацыди, бахордта, банызта, лæггадгæнæг та йын дуармæ йæ бæхыл хæцыдис. Уый рад дæр куы æрхæццæ, уæд бауад, суфа митæ акодта æмæ фездæхти фæстæмæ, ома ахордтон. 

Лæппуйæн йæ зæрдæмæ фæцыдис, ома мæ фыд мын ахæм æххуырст агурын кодта æмæ йæ акодта йемæ. 

Куы бахæццæ сты сæхимæ, уæд йæ фыдмæ дзуры: 

— Гъе, баба, ссардтон, ды мын цахæм дзырдтай, ахæм лæппу. 

— Гъемæ хорз, — бакодта куырм базаргæнæг. Дыккаг райсом та сæ Иапонайы калак-хъæумæ хъуыди базар кæнынмæ цæуын æмæ сæ бафæдзæхста. Уæ фæндаг Залиаг калм æмæ Æвдсæрон уæйыджы галуантыл уыдзæни, фæлæ-иу сæ хуры рухсæй куыд ахизат, афтæ бакæнут, æндæра фыдбылызы хай бауыдзыстут. 

Дыккаг райсом балцы араст сты æмæ, Залиаг калмы галуантæм куыд фæцæйхæццæ кодтой, афтæ гыццыл лæппу йæ бæхы скъуылых кодта. 

— Фæтагъддæр кæн, Залиаг калмы арæнæй ахизæм, æндæра нæ хæргæ кæндзæнис! — дзурынц æм иннæтæ. 

— Мæ бæх нал фæразы, ме ’ккой йæ ахæссон? — йæхи бустæгæнæг скодта лæггадгæнæг дæр. 

Уæд иннæ базаргæнджытæ сæ бæхты æркъæрццытæ кодтой æмæ фæразæй сты. 

Куырм базаргæнæджы лæппу йе ’ххуырсты кæм ныууагътаид иунæгæй æмæ йæм æрлæууыди. Раст Залиаг калмы галуантæм бахæццæ сты, афтæ хур дæр нынныгуылди. 

— Не ’хсæв ма кæдæм хæссæм, ам æрлæууæм? — бакодта лæггадгæнæг. 

— Гъе, цытæ дзурыс?! Залиаг калм нæ бахæрдзæни! — фесхъиудта куырм базаргæнæджы фырт. 

— Адæмы ныхæстæ!.. Ам цæй Залиаг калм и? Ды мемæ рацу. — Лæппу бахызт мидæмæ. 

Куырм базаргæнæджы фыртæн дæр æндæр гæнæн нал уыдис, уæддæр рухсæй нал аирвæзтаид Залиаг калмы арæнтæй æмæ бараст йæ лæггадгæнæджы фæдыл. 

Къуымтæ йедзаг уыдысты алы налхъуыт-налмасæй. 

Гыццыд лæппу йын цыллæ хуыссæнты уат акодта æмæ куырм базаргæнæджы фырт адæргæй афынæй. 

Гыццыл лæппу йæхæдæг æрбадти къæсæрыл æмæ æнхъæлмæ кæсы калмы æрцыдмæ. 

Уалынмæ дымгæ сыстади, галуан ныррызти Залиаг калмы æхситтæй Куы æрхæццæ, уæд галуаныл йæхи атыхта, лæппумæ йе ’взæгтæ фелвæста, фæлæ йæм уый фæцарæхст, акъуырдта йын сæ æмæ йын йæ сæр карды фындзæй æрæлхъывта зæхмæ! 

— Ныртæккæ дæм цы хорздзинад ис, уый зæгъ! 

— Гъе, Хуыцау дæ мæ фыдбылызæн рафæлдыста, æмæ ма дын мæ бон цы у? — ныууынæргъыдта Залиаг калм. Æндæра цы калак-хъæумæ цæут, уый паддзахы чызг мæ фæдыл фæлæууыдис, æмæ уымæн йæ хуылфы æртæ мæ хуызæны сæвзæрд. Уыдон нырма чысылтæ сты, фæлæ куы раирвæзой, уæд дунейы бахæрдзысты. Чызг уыдонæй æрра у. 

— Æмæ йын ницы хос и? 

— Хос та йын куыннæ ис! Мæ игæртæй, зæгъгæ, хъарм доны алæмæрстай æмæ уыцы донæй фæхъæстæ, уæд фервæзид. 

Калм уый загъта цы, лæппу йын йæ сæр ныцъцъыкк кодта, йæ игæртæй йын атыхта йæ хисæрфæны, йæхи йын амуртæ ласта æмæ йæ атылдта иуварс. 

Райсомæй куырм базаргæнæджы фырт куы райхъал, уæд æм лæггадгæнæг дзуры: 

— Куыд у? Исты федтай? 

— Йо, йо, йо!.. Ныры хуызæн адджынæн никуы бафынæй кодтон. — Аивæзтытæ кодта йæхи. 

— Уæдæ адæм афтæ гæды ныхæстæ фæкæнынц, гъе, — бахудти лæггадгæнæг. — Ацы галуантæн махæй дарддæр хицау нæй, фæлæ ацы фæндагæн цы ссарæм, уымæн йе ’рдæг — дæу, йе ’рдæг — мæн. Разы дæ? — лæггадгæнæг сæхгæдта Залиаг калмы галуанты дуæрттæ æмæ дæгъæлтæ ныппæрста йæ дзыппы. 

— Хорз, — бакодта куырм базаргæнæджы фырт, æмæ та араст сты сæ фæндагыл. 

— Хъусыс? Искуы ныл исчи куы амбæла æмæ куы фæрса, ома паддзахы чызг æрра у æмæ йæ чи сдзæбæх кæна, ахæм агуры, уæд-иу ын зæгъ, æз æй сдзæбæх кæндзынæн, зæгъгæ. 

Куырм базаргæнæджы фырт фæджих: 

— Æмæ йæ цæмæй сдзæбæх кæндзынæн, æз мæ сæрæн куы ницы зонын? 

— Тæрсгæ ма кæн, афтæ-иу сын зæгъ, хостæ мæ лæггадгæнæгмæ сты, æмæ-иу мæм дæхимæ басидын кæн. 

Уалынмæ иннæ базаргæнджыты баййæфтой æмæ сæ афарстой уыдон дæр: 

— Дысон кæм бахсæвиуат кодтат, кæ? 

— Залиаг калмы галуанты, — фæцырд куырм базаргæнæджы фырт. 

— Е-е-е!.. — ныххудтысты йыл уыдон дæр. — Куырм базаргæнæджы фырт нын йæ лæггадгæнæгимæ Залиаг калмы галуанты куынæ бахсæвиуат кæна, уæд ма æндæр кæм фæлæудзæни?! 

Цæуынц та, цæуынц... Æмæ, чи зоны, цас фæцыдысты, фæлæ та Æвдсæрон уæйыджы галуантæм куыд фæцæйхæццæ кодтой, афтæ та чысыл лæппу йæ бæхы скъуылых кодта. 

— Фæтагъд кæн, лæппу, Æвдсæрон уæйыджы арæнæй рухсæй аирвæзæм, æндæра нæ хæргæ кæндзæни!... дзуры йæм йæ хицау. 

— Мæ бæх нал фæразы, ме ’ккой йæ ахæссон? — йæхи та бустæгæнæг скодта лæггадгæнæг дæр. 

Уæд та иннæ базаргæнджытæ сæ бæхты æркъæрццытæ кодтой æмæ фæразæй сты. 

Куырм базаргæнæджы фырт йæ лæггадгæнæджы иунæгæй кæм ныууагътаид æмæ та йæм æрлæууыди. Раст та Æвдсæрон уæйыджы галуантæм бахæццæ сты, афтæ та хур дæр нынныгуылди. 

— Не ’хсæв ма кæдæм хæссæм, ам æрлæууæм? — бакодта та лæггадгæнæг. 

— Гъе, цытæ дзурыс? Æвдсæрон уæйыг нæ бахæрдзæни! — фесхъиудта та куырм базаргæнæджы фырт. 

— Адæмы ныхæстæ!.. Залиг калмы галуанты исты федтай? Ам дæр та афтæ. — Бараст та ис лæггадгæнæг мидæмæ. 

Куырм базаргæнæджы фыртæн дæр та æндæр гæнæн нал уыдис, уæддæр рухсæй нал аирвæзтаид Æвдсæрон уæйыджы арæнтæй æмæ бараст йæ лæггадгæнæджы фæдыл. 

Галуаны къуымты, йæ цары, йæ сæры лæг йæхи уыдта. 

Лæггадгæнæг та зæлдаг хуыссæнты уат акодта йæ хицауæн. Куырм базаргæнæджы фырт дæр та фырадæргæй къуыдыр фынæй ацис. 

Чысыл лæппу æрбадти къæсæрыл æмæ æнхъæлмæ кæсы уæйыджы æрцыдмæ. 

Уалынмæ Æвдсæрон уæйыг æрцæуы, къæдзæхтæ згъæлынц йæ богъ-богъæй, бæсты цъар æрхæссы йæ сæрыл. 

Лæппу йæ размæ агæпп кодта, кардæй йын райдыдта йæ сæртæ цъыччытæ кæнын æмæ ма йын дзы иу фæуагъта. 

— Ныртæккæ дæм цы хорздзинад ис, уый зæгъ! — фæхъæр ыл кодта базаргæнæджы фырты лæггадгæнæг. 

— Гъе, Хуыцау дæ мæ фыдбылызæн рафæлдыста æмæ ма дын мæ бон цы у? — багуым-гуым кодта уæйыг, — æндæра дæ хицауы фыд ме ’хст дуры тæфæй куырм у. Мæ арæнæй аирвæзтысты, фæлæ ма сыл фæсте дур аскъæрдтон. Йæхиуыл нæ сæмбæлд, фæлæ йыл йæ дымгæ сæмбæлд. 

— Æмæ йын ницы хос ис? 

— Хос та йын куыннæ ис! Мæ игæртæй, зæгъгæ, хъарм доны ныллæмæрстай, æмæ уыцы донæй йæхи сæхсадта, уæд йæ цæстырухс йæхимæ æрцæуид . 

Уæйыг уый загъта цы, лæппу йын йæ сæр ныцъцъыкк кодта, йæ игæртæй йын слыгтæ кодта, йæхи йын ныппæрста кæмдæр уæрмы. 

Райсом та куырм базаргæнæджы фырт куы райхъал, уæд æм йæ лæггадгæнæг дзуры: 

— Куыд у? Исты федтай? 

— Йо, йо, йо!.. Ныры хуызæн адджынæн никуы фæфынæй кодтон! — ивæзтытæ та кодта йæхи. 

— Уæдæ адæм гæды ныхæстæ фæкæнынц, гъе, — бакодта та лæггадгæнæг. — Ацы галуантæн махæй дарддæр хицау нæй, фæлæ фæстæмæ куы здæхæм, уæд ын йæ хъæздыгдзинæдтæ аласдзыстæм. 

Уалынмæ та иннæ базаргæнджыты баййæфтой, æмæ та сæ уыдон дæр афарстой. 

— Дысон кæм бахсæвиуат кодтат, кæ? 

— Æвдсæрон уæйыджы галуанты, — дзуапп сын радтой уыдон дæр. 

— Е-е-е! — ныххудтысты та сыл се ’мбæлттæ, — куырм базаргæнæджы фырт мын йæ лæггадгæнæгимæ Æвдсæрон уæйыджы галуанты куынæ бахсæвиват кæной, уæд ма æндæр кæм фæлæудзысты? 

Цæуынц та, цæуынц... Æмæ чи зоны, цас фæцыдысты, фæлæ иу ран мигъы къуымбил рацæйцыди сæ ныхмæ. Куы æрбахæстæг, уæд кæсынц æмæ — æртæ барæджы. 

— Нæ паддзахæн йæ чызг сæрра и, чи йын схос кæна, уымæн æй усæн дæтты, — бамбарын сын кодтой хъуыддаг. 

— Æз ын схос кæндзынæн! — куырм базаргæнæджы фырт ралæууыди размæ. 

Йе ’мбæлттæ та йыл фырхудæгæй артæнхæлдтæ кæнынц, куырм базаргæнæджы фырт нын кæд сдæсны, зæгъгæ. 

Барджытæ уыдонмæ нал фæкастысты, фæлæ йæ æд лæггадгæнæг фелвæстой сæ уæлныхты æмæ йæ балæууын кодтой паддзахы галуаны. 

Чызг пылыстæг сынтæгмæ уыди ставд рæхыстæй баст, стæй цонджы фыдтæ дæндагæй бахсыдта, ныр куырм базаргæнæджы фырт æмæ йæ лæггадгæнæджы æрбацыдæй фæсабыр æмæ йæ мад æмæ йæ фыдмæ дзуры: 

— Ныр мын ницыуал у, суадзут мæ. 

Куырм базаргæнæджы фырт йæ лæггадгæнæджы æрбакæнын кодта, мæ хостæ уымæ сты, зæгъгæ. Лæппу дæр хъарм доны Залиаг калмы игæртæ ныллæмæрста æмæ йын сæ бадардта чызгæн. 

Чызг йæ фыццаг хуыз æрцахста æмæ ма паддзахы цинæн кæрон кæм уыдис! Йæ чызг æмæ йе сиахсæн иу абонæй иннæ абонмæ чындзæхсæвтæ фæкодта, фæлæ лæппу æмæ чызг иу уатмæ куы æрцыдысты, уæд лæггадгæнæг бацыд æмæ йæ хицауæн афтæ зæгъы: 

— Дзырд уыдыстæм, ацы фæндагыл цы ссарæм, уый нын иумæ куыд уа, чызг фыццаг æхсæв мæн у. 

Куырм базаргæнæджы фырт дæр ма цы хъуамæ загътаид, йæ лæггадгæнæджы ныууагъта йе ’нæвнæлд усимæ, йæхæдæг сæргуыбырæй рацыд æддæмæ. 

Чызг фæллад уыд æмæ уайтагъд афынæй. Лæппу бандон райста æмæ хæсгардимæ æрбадт йæ разы. 

Чызг схæкъуырцц кодта æмæ йæ дзыхæй калм сдардта йæ сæр. Лæппу йæм фæрæвдз æмæ йын æй хæсгардæй ачъепп кодта. Гуыр афардæг фæстæмæ. Дыккаг хæкъуырцц скодта, дыккаг хатт дæр — афтæ. Æртыккаг хатт дæр — афтæ. 

Стæй сын сæ сæртæ йæ хисæрфæны атыхта æмæ рацыд йæ хицаумæ: 

— Дæ ус у æмæ йæм дæхæдæг бацу, æз ма йæ цы худинаг кæнон. 

Куырм базаргæнæджы фыртæн дæр æхсызгон куыннæ уыдаид йæ лæггадгæнæджы ныхас æмæ йæ ног усы хъæбысы абырыд. 

Райсоммæ сын сæ ацыдмæ паддзах цалдæр сæдæ хæрæгуаргъ æмæ теуауаргъы сцæттæ кæнын кодта лæвæрттæ. Лæггадгæнæг та ма дзы æртиссæдз хæрæг æмæ теуайы ракурын кодта æнæуæргътæй. Уыдоныл та сæвæрдтой Æвдсæрон уæйыджы æмæ Залиаг калмы хæзнатæ. 

Иннæ базаргæнджытæ дæр бабазар кодтой æмæ фæстæмæ здæхтысты, афтæмæй та куы фембæликкой. Куырм базаргæнæджы фырт æмæ йæ лæггадгæнæджы хæзнатæ куы федтой, уæд сæм æрдæгфæндагыл фырхæлæгæй зæрдæскъуыдтæ кодтой . 

Иу ран æрулæфыдысты, æмæ чысыл лæппу баздæхтис йæ хицаумæ: 

— Ныр цы ссардтам, уыдон байуарæм. 

— Байуарæм, — сразы уый дæр æмæ лæппу февнæлдта æнæхъæн æдуаргъ хæрæг æмæ теуа-дзугмæ, дыууæ æмхуызон дихы сæ фæкодта. 

— Ныр ма нын чызг баззадис уаринаг, — бакодта та лæггадгæнæг. 

— Уый мæнæн уадз æмæ иннæ хæзнатæ иууылдæр дæу, — йæхи бакъултæ кодта куырм базаргæнæджы фырт. 

— Нæ-æ-æ! Цытæ дзурыс, цы? Хæц ын йæ иу къухыл! — чызджы цонг ын фæсагъта йе ’рмтты, йæхæдæг иннæ цонгыл фæхæцыди, кард хæрдмæ фæхаста æмæ... 

Иннæ базаргæнджытæ сæ цæстытæ амбæрзтой, куырм базаргæнæджы фырт сагъдæй аззади, чызгæн йæ тарст цъæхахст фæцыд, æмæ æртæ калмы гуыртæ йæ разы султъытæй аззадысты, йæхæдæг фæсур. 

— Кæсыс? Адон тыххæй йæ уæрстон, гъе! — лæггадгæнæг кæлмытæм ацамыдта йæ хицауæн. — Фыццаг æхсæв та йæм адоны тыххæй бацыдтæн. — Йæ дзыппæй сын систа сæ сæртæ æмæ сæ фехста иуварс, йæхæдæг хисæрфæнæй чызджы былтæ асæрфта, æмæ чызг æрчъицыдта. 

— Ныр амондджын ут! — абадт йæ бæхыл æмæ куырм базаргæнæгмæ фæци хæрзæггурæггаг. 

— Гъей, гъей, дæ хæрзæггурæггаг мæн, дæ фырт стыр хæзнатимæ æрбацæуы, йæхицæн паддзахы чызджы усæн æрбакæны! — ныхъхъæр æм кодта дардæй. 

— Гъе, мæ хур, бæргæ цины уацхæссæг дæ, фæлæ ма сæ æз цы фендзынæн, куырм куы дæн, мæ цæстæй куынæ кæсын? — бакатæйттæ кодта зæронд лæг. 

— Куыд раст уацхæссæг дæм фæдæн, афтæ рæстæй скæс дæ цæстæй. — Лæппу хъарм доны ныллæмæрста Æвдсæрон уæйыджы игæртæй æмæ уыцы донæй лæгæн ныхсын кодта йæхи. 

Лæг йæ цæстæй ракаст, уæдмæ йæ фырт дæр бахæццæ æд ус, æд хæзнатæ, æмæ сæ цинæн кæрон нал уыди. Чындзæхсæв кæнынмæ бавнæлдтой, лæппу та цæуыны къахыл ныллæууыди. Цынæ лæвæрттæ, цынæ хæзнатæ йын æрхастой, фæлæ сæ ницы бакуымдта, æрмæст æрдомдта мыдадзын цырагъ. 

Уайтагъд ын цонджы бæрц цырагъ ацарæзтой, лæппу йæ айста æмæ араст. 

— Йæ фæдыл ма ацу, чи у, уый уæддæр базон, — зæронд лæг ын йæ фырты арвыста йæ фæстæ. 

Лæппу цыди, цыди æмæ, иу хатт æнæхицау лæппуйы цы ран баныгæдта, уым цырагъ ахуыссыди, лæппу йæхæдæг фæтары. 

Цы базонын ма хъуыди куырм базаргæнæджы фыртæн хъуыддаг. Ныддæлгом и марды риуыл æмæ йыл фæхъарæг кодта. Фæстæмæ æрбаздæхти кæугæ, æрдиаггæнгæ. 

— Хорз нæ сæфы, мæ хур, — бакодта йын йæ фыд æмæ йын скодтой стыр хист. 

Уый уымæн амæддаг уæд, цинтæ, хæрзтæ та сымахмæ æрцæуæд. 



<==    Комментарии (0)      Версия для печати
Реклама:

Ossetoans.com OsGenocid ALANNEWS jaszokegyesulete.hu mahdug.ru iudzinad.ru

Архив публикаций
  Января 2024
» О чем рассказали восточно-европейские руны
  Ноября 2022
» От Кавказа до Волги
  Августа 2022
» Кавказцы глазами русских: говорят архивные документы...
  Марта 2022
» К вопросу о заселении Фиагдонской котловины, по данным фамильных и народных преданий
» О новых именах в истории царственного дома средневековой Алании
  Февраля 2022
» К ВОПРОСУ ОБ УДЕЛЬНЫХ ВЛАДЕТЕЛЯХ УАЛЛАГКОМА ПО ФАМИЛЬНЫМ, НАРОДНЫМ ПРЕДАНИЯМ И АРХИВНЫМ МАТЕРИАЛАМ
  Декабря 2021
» Осетинская религия; религия осетин (Ирон дин)
  Мая 2021
» Иверская (Моздокская) икона Божией Матери
  Мая 2020
» Соотношение понятий Æгъдау, религия (дин), вера во внутриосетинской дискуссии
  Июля 2019
» Открытое обращение представителей осетинских религиозных организаций
  Августа 2017
» Обращение по установке памятника Пипо Гурциеву.
  Июня 2017
» Межконфессиональный диалог в РСО-Алании состояние проблемы
  Мая 2017
» Рекомендации 2-го круглого стола на тему «Традиционные осетинские религиозные верования и убеждения: состояние, проблемы и перспективы»
» Пути формирования информационной среды в сфере осетинской традиционной религии
» Проблемы организации научной разработки отдельных насущных вопросов традиционных верований осетин
  Мая 2016
» ПРОИСХОЖДЕНИЕ РУССКОГО ГОСУДАРСТВА
» НАРОДНАЯ РЕЛИГИЯ ОСЕТИН
» ОСЕТИНЫ
  Мая 2015
» Обращение к Главе муниципального образования и руководителям фракций
» Чындзӕхсӕвы ӕгъдӕуттӕ
» Во имя мира!
» Танец... на грани кровопролития
» Почти 5000 граммов свинца на один гектар земли!!!
  Марта 2015
» Патриоту Алании
  Мая 2014
» Что мы едим, или «пищевой терроризм»