Журнал «Мах дуг», 2001, №3 

Ирон чиныджы сæфт Хуыцауы аххос чи кæны, уымæн тæрхонгæнæг Хуыцау фæуæд. 

Ирон адæймаджы чиныг хъæуы, — афтæ зæгъынц, чиныгæн йæ ад чи æмбары, уыдон. 

...Чиныгæн йæ кæнæг дæсны куы уа, уæд æй бауарзын кæндзæн адæмæн. Адæймаг та, кæй уарза, уый æлхæныны фыдæй нæ ныууадздзæн. 

...Ма фæтæрсæм, нырма дард сты нæ фæстаг бонтæ! Уæдмæ цæрын хъæуы. Цард йемæ фæндæттæ хæссы. Царды койтæ кæнæм, нæ фæндæттæ дзурæм — уыдоны тыххæй чиныгыл узæлын хъæуы. Чиныг стыр хорзы йеддæмæ зиан никæмæн уыдзæн. 

Европæйаг (уырыссаг) цард чи кæны, уыдонæн сæ зæнæг æппындæр нæ зонынц иронау, кæнæ зонынц æрмæст «фыдбылызы фаг». Уыцы зæнæджы зæнæг та æппындæр нæ зондзæн иронау. 

Мах (ома журнал «Хуры тын») бæллæм хуры тынау талынг срухс кæнын, уазал батавын, уæнгты уæнгрог цæвæрынмæ! 

Фидар у мæ зæрдæ: бындур ис нæ чиныгæн, не ‘взагæн. Пушкин уырыссаг чиныгæн цы у, махæн Къоста уый у. 

Фыдæлты цардæй рахицæн стæм. Мæсгуытæ æмæ галуантæ ныууагътам, ног цардмæ та хæццæ нæма баистæм. Стæм мах фæндагыл, ахæм фæндагыл, æмæ фæстæмæ аздæхæн кæуыл нал ис, размæ цæуын та сау талынг æмæ тарф мигъ нæ уадзынц. 

Патриотизм «Хабар», если так можно назвать ее направление, в анкете принимает очень курьезные, чтобы не сказать более, формы. Такой патриотизм вообще называется «квасным». 

Газет, газет у хабархæссæг, хъæргæнæг, фидиуæг, газет у фæндагамонæг! Æнæ газет адæм гоби сты — кæрæдзийы сын бамбарæн нæй! 

Ирон арфæ ракæнæнт Иры дзыллæ Хъамболатæн Дзатты, Хаджумарæн Алыккаты, Ногийæн Солтæмытаты, Павлейæн Цæболты, — уыдон хардз æмæ куыстæн сæ фылдæр айстой сæхимæ. «Хуры тын» уыдоны руаджы фендзæн нæ райгуырæн дуне. 

Фыдæлтæй нырмæ адæм бафиппайдтой: стырдæр адæмыхатты ‘хсæн къаддæр адæмыхатт куы фæуа, уæд къаддæрæн стырдæры æвзаг æмæ æгъдæуттæ æнæ бафæзмгæ æмæ <æнæ> райсгæ нæй. 

Ныртæккæ нæхи цардмæ куы ‘ркæсæм, уæд дзы ссардзыстæм, уырысырдæм кæй ивæм, уый нысæнттæ. 

Ассимиляци кæй хонынц, уый йæ тыхыл у. Цин ыл кæнæм æви кæугæ? Иу дæр нæ, иннæ дæр! 

Адæмы ‘хсæн æфсымæрдзинад куы стыхджын уа, уæд дунейы хицæн æвзæгтæ ницæмæн уал хъæудзысты. Адæм тырндзысты иудзинадмæ, бахъæудзæн сæ иу æвзаг, кæцы уæдмæ уыдзæн цæттæ. Фæлæ уал ныр алчи æрмæст йæхи уарзы; адæм хицæн арæнтæ, хицæн уаг æмæ æвзагмæ уымæн бæллынц. 

Адæмы фарн бирæ у, бирæ у адæмы тых, æрмæст се ‘хсæн иудзинад куы уа, уæд. Зæрдиагæй цæуыл ныллæууой, уый баххæст кæндзысты, æрмæст кæрæдзийы ныхас куы ‘мбарой, уæд. 

... Фæлæ нæхуыдтæг цы тагъд кæнæм не ‘взаг ферох кæныныл? Цæмæй дзы схъыг стæм? Цæмæн аппарæм не ‘гъдæуттæ, сæ фылдæр бакаст æмæ ахуыргонд адæмæн дæр бæллиццаг куы сты. 

Адæммæ сæхи ‘взагæй куы сдзурай, сæхи ‘гъдау сын дæ ныхæстæн бынæвæрæн куы кæнай, уæд дæ бамбардзысты. 

Ныртæккæ ахæм рæстæг у, æмæ алчидæр хъуамæ размæ тырна, алчидæр хъуамæ агура йæхицæн рад æмæ бар. 

Æнгомдæр лæууын хъæуы кæрæдзимæ иннæ хæххонтимæ! 

Ненависть россиян к ингушу, чеченцу, осетину, внушенная им старым режимом, конечно, не могла исчезнуть за шесть месяцев. Это понятно, но ведь нужно же понять сознательным представителям демократии, что горцы имеют право на всякие свободы так же, как и всякий другой, и нужно привыкать державному народу к свободе других наций, ибо в этой свободе, в этом самоопределении — залог могущества России. 

Моя печаль о страждущем человечестве. 

Я полагаю, что должен оставить в жизни след. Такой след, идя по которому последующее поколение с радостью и гордостью вспоминало бы обо мне, не для меня, а для поощрения других! 

Махæн нæй ирон лæджы ном æгадмæ тæрыны бар!